Mense met fruktose-onverdraagsaamheid kan nie fruktose behoorlik verteer nie. Die metaboliese afwyking kan aangebore of verworwe wees. Maar dit beteken nie dat lyers heeltemal sonder vrugte hoef te doen nie. Klein hoeveelhede word gewoonlik verdra. Dit is anders met die seldsame oorerflike fruktose-onverdraagsaamheid; hier moet betaal word aan ‘n baie streng fruktose-intoleransie-dieet. Lees alles oor die twee vorme van fruktose-onverdraagsaamheid.
Fruktose-onverdraagsaamheid: beskrywing
Fruktose-onverdraagsaamheid (fruktose wanabsorpsie) is ‘n voedselintoleransie waarin fruktose (fruktose) slegs gedeeltelik of glad nie verdra word nie. Dit wil sê, fruktose word nie behoorlik in die dunderm opgeneem nie. Dit kom in die dikderm en word deur bakterieë ontbind. Dit produseer gasse wat dikwels kan lei tot buikpyn of ander simptome.
Fruktose word nie net in vrugte en groente aangetref nie, maar in baie voedsel soos sappe, bier, groente, heuning en lekkers. 15 tot 25 persent van die mense in Duitsland ly aan fruktose-onverdraagsaamheid, volgens die Deutsches Ärzteblatt (vanaf 2013). Navorsers glo dat hierdie getal nog verder sal toeneem, aangesien fruktose as ‘n versoeter in meer en meer voltooide produkte en drankies gebruik word.
Daar is ‘n aangebore sowel as ‘n verworwe fruktose wanabsorpsie. Die aangeleerde vorm kan in die loop van die lewe of deur ‘n spesiale dieet verdwyn.
Erflike fruktose-intoleransie (HFI)
Een variant van fruktose wanabsorpsie is oorerflike fruktose-onverdraagsaamheid. Dit kom al in die kinderskoene voor. Dit is ‘n aangebore, potensieel lewensgevaarlike afwyking van die fruktose-metabolisme. Selfs klein hoeveelhede fruktose kan ernstige gesondheidskomplikasies veroorsaak vir diegene wat geraak word. Hierdie vorm van fruktose-onverdraagsaamheid duur ‘n leeftyd en benodig ook ‘n leeftyd van spesiale dieet.
Die HFI is baie skaars. Om die figuur te illustreer, werk die Journal for Nutritional Medicine met die volgende groottevergelyking: aan die een kant van ‘n bevolking van 130.000 ly ongeveer 2000 aan fruktose-onverdraagsaamheid, en gemiddeld een van hulle het oorerflike fruktose-onverdraagsaamheid.
Fruktose-onverdraagsaamheid: simptome
Alles wat belangrik is omtrent die tipiese tekens van fruktose-intoleransie kan gelees word in die artikel Fruktose-intoleransie – simptome.
Fruktose-onverdraagsaamheid: oorsake en risikofaktore
Selfs by mense sonder fruktose-intoleransie is die absorpsievermoë van fruktose in die dunderm beperk. Gewoonlik kan 35 tot 50 gram sonder probleme geëet word. As die dieet hierdie individuele limiet oorskry, kom die oortollige fruktose in die kolon. Daar word dit deur bakterieë geskei, dit produseer gasse (waterstof, koolstofdioksied en metaan insluit), maar ook kortketting-vetsure. Dit kan ongemak veroorsaak soos winderigheid, onreëlmatighede in die stoel, diarree of hardlywigheid. As die voedsel wat aangebied word min vette of proteïene bevat, word die fruktose nog vinniger deur die dunderm vervoer. Dit beperk hul opname.
Fruktose-intoleransie is wanneer minder as 25 gram fruktose ingeneem kan word. Beïnvloed so ly aan die verbruik van klein hoeveelhede fruktose tot die ooreenstemmende gevolge. In die geval van oorerflike fruktose-onverdraagsaamheid word geen fruktose hoegenaamd geduld nie. Hierdie vorm van fruktose-intoleransie kan voorkom as gevolg van verskillende geenveranderings en is oorerflik. Babas ly al aan die tipiese simptome.
Fruktose wanabsorpsie – verswakte suikertransport
Gewoonlik word geëet suikers gesplit en dan by die bloed gevoeg as enkel suikers in die dunderm. Daarvoor is verskillende glukosetransporteurs (GLUT) beskikbaar wat na hul ontdekking genommer is. Fruktose word verkieslik opgeneem via die glukosetransporter nommer vyf (GLUT 5). ‘N Defek by hierdie vervoerder beperk die inname van fruktose en lei tot die kliniese beeld van fruktose wanabsorpsie. Hierdie gebrek kan aangebore sowel as verworwe wees.
‘N Verworwe defek van GLUT 5 kan permanent of slegs tydelik wees. Dit word beïnvloed deur verskeie faktore, soos hoe fruktose opgeneem word. Fruktose kom nie net as ‘n enkele suiker by vrugte voor nie, maar ook saam met glukose (glukose) in gewone tafelsuiker (sukrose). Hierdie dubbele suiker word eers in vrugte en glukose verdeel en dan deur die suikervervoerders in die ingewande opgeneem. Druiwesuiker stimuleer die glukose-vervoerder GLUT 5, sodat fruktose ook beter opgeneem kan word. Om hierdie rede, alhoewel dit fruktose bevat, word tafelsuiker gewoonlik goed verdra, selfs in die geval van fruktose-onverdraagsaamheid.
Daarteenoor moet die vervoervermoë van GLUT 5 vererger. Net soos die suikervervanger sorbitol (‘versoeter’), wat dieselfde transporteur as fruktose gebruik en daarom teenstaan.
Oorerflike fruktose-onverdraagsaamheid – aangebore ensiemtekort
In oorerflike fruktose-intoleransie is daar ‘n ensiemtekort van aldolase B vanaf die geboorte. In fruktose-metabolisme word fruktose geleidelik gebruik om energie uit veelvuldige ensieme te onttrek. Een daarvan is aldolase B. As daar nie genoeg is nie, word fruktose baie stadiger afgebreek en ander metaboliete versamel. Boonop word suikermetabolisme oor die algemeen geïnhibeer. Aan die een kant kan die suiker uit die bloed nie meer tot energie verbrand word nie (glikolise), en andersyds word die liggaam se eie suikerproduksie by hoër energiebehoeftes (glukoneogenese) voorkom. Dit kan lei tot hipoglukemie met ooreenstemmende simptome. Boonop beskadig die gevolglike metaboliete die mukosa van die lewer, niere en derm.
Fruktose-onverdraagsaamheid: ondersoeke en diagnose
Die regte persoon om in aanraking te kom as u vermoed dat fruktose-onverdraagsaamheid is, is ‘n spesialis in interne medisyne wat spesialiseer in siektes van die spysverteringskanaal. (Maag). By die afspraak vra die dokter eers oor u huidige simptome en enige vorige siektes (Geskiedenis). Hy kan byvoorbeeld die volgende vrae vra:
- Ly u gereeld aan opgeblasenheid, buikpyn of opgeblasenheid?
- Het u onreëlmatige ontlasting soos diarree of hardlywigheid?
- Het u ‘n verband met sekere kosse ontdek?
- Verbeter die simptome as u sonder hierdie kosse klaarkom?
- Is daar ‘n fruktose-onverdraagsaamheid vir ‘n familielid?
- Ly u aan ‘n melksuikerverdraagsaamheid (laktose-intoleransie)?
Na die anamnese volg die fisiese ondersoek, Die dokter luister met die stetoskoop na die maag om die dermgeluide na te gaan. Boonop tik en terg hy sy maag, waar hy verhoogde lug in die spysverteringskanaal kan opmerk.
Aangesien die derm slegs van buite tot ‘n beperkte mate geëvalueer kan word, is verdere ondersoeke gewoonlik nodig vir die diagnose van fruktose-intoleransie. die Fruktose onverdraagsaamheid toets, waarin waterstof in die lug gemeet word, is daardeur ‘n sentrale komponent van die diagnostiek. Daarbenewens kan ‘n bloedmonster geneem word om ‘n oorerflike fruktose-onverdraagsaamheid op te spoor en om ander siektes uit te sluit. Voor ‘n fruktose-onverdraagsaamheidstoets, moet ‘n oorerflike fruktose-onverdraagsaamheid uitgesluit word, want anders kan gevaarlike hipoglukemiese toestande ontstaan.
Fruktose onverdraagsaamheid toets
As daar ‘n vermoede van fruktose-onverdraagsaamheid is, word ‘n fruktose-onverdraagsaamheidstoets gewoonlik uitgevoer. Om ‘n sinvolle resultaat te kry, moet die pasiënt vas. Aan die begin van die toets blaas hy in ‘n apparaat wat die konsentrasie van waterstof in die uitgeasemde lug meet. Dan drink hy ‘n glas water met 20 tot 50 gram opgeloste fruktose. Daarna word elke halfuur verdere metings gedoen. In die algemeen moet lesings vir ten minste twee uur geneem word in ‘n fruktose-onverdraagsaamheidstoets.
As fruktose beperk word of nie in die ingewande geabsorbeer word nie, word dit deur bakterieë verdeel deur bakterieë. Dit lewer waterstof (H2) op wat na die longe vervoer word en dan uitasem. ‘N Verhoogde konsentrasie dui op fruktose wanabsorpsie.
By sommige individue met fruktose-intoleransie word metaan bykomend tot waterstof geproduseer. In hierdie geval word waterstof verbruik en kan dit dus nie meer in die asem opgespoor word nie. Om ‘n fruktose-onverdraagsaamheid by hierdie individue op te spoor, kan die metaan-inhoud van die uitgeasemde lug ook gemeet word.
Oorerflike fruktose onverdraagsaamheid toets
As simptome van fruktose-intoleransie kort na geboorte voorkom, of as naasbestaandes aan oorerflike fruktose-intoleransie ly, kan ‘n genetiese toets uitgevoer word. In die proses word tipiese geenveranderinge in die bloed opgespoor.
Fruktose-onverdraagsaamheid: behandeling
Die enigste behandeling vir fruktose-onverdraagsaamheid is ‘n spesifieke fruktose-intoleransie-dieet. In oorerflike vorme moet voedsel met fruktose weggegooi word. Nie net vaste kos nie, maar ook drank is deel van die dieet met fruktose-onverdraagsaamheid. Alkohol en koeldrank bevat dikwels fruktose, wat in ag geneem moet word.
Met ‘n verkrygde fruktose wanabsorpsie is die dieet nie so streng nie. In hierdie geval is dit selfs verkeerd om sonder fruktose heeltemal te doen. ‘N Fruktose-vrye dieet sal die simptome van fruktose-onverdraagsaamheid aanvanklik verbeter. Langdurige onthouding van vrugtesuiker verminder egter die aantal suikervervoerders in die ingewande. Klein hoeveelhede fruktose, wat aanvanklik goed verdra is, kan dan simptome veroorsaak. Aanvanklik moet die fruktose-bevattende voedsel dus slegs verminder word. Na ‘n sekere dieetplan kan die hoeveelheid vrugtesuiker later voortdurend verhoog word. In sommige gevalle, selfs die verdwyning van fruktose-onverdraagsaamheid.
Fruktose-onverdraagsaamheid – Tabel
Wat eet mense op hierdie dieet? Watter voedselsoorte is problematies vir fruktose-onverdraagsaamheid, kan in die artikel Fruktose-intoleransie-tabel gevind word.
Fruktose-onverdraagsaamheid: siekteverloop en prognose
‘N aangebore fruktifiseringsstoornis soos oorerflike fruktose-onverdraagsaamheid of die aangebore vorm van fruktose-wanabsorpsie duur voort deur die hele lewe. Om simptome te voorkom, moet ‘n fruktose-vrye dieet altyd gevolg word. Oorerflike fruktose-onverdraagsaamheid kan ernstige gevolge hê, soos lewer- en nierskade, selfs as dit met klein hoeveelhede fruktose in aanraking kom, lei dit tot onskadelike spysverteringsprobleme sonder langdurige gevolge.
In teenstelling hiermee kan verworwe fruktose wanabsorpsie positief beïnvloed word en selfs genees word deur ‘n doelgerigte dieet. In sommige gevalle kom dit net af en toe of verdwyn dit vanself, maar as dit ontwikkel in volwassenheid, duur dit gewoonlik lewenslank. In die reël kan klein hoeveelhede fruktose egter verdra word sonder om simptome te hê fruktose onverdraagsaamheid voorkom.